Janowski angloarab półkrwi powstał w okresie międzywojennym z połączenia importowanych z Austro-Węgier klaczy półkrwi arabskiej z czołowymi ogierami pełnej krwi angielskiej używanymi w dziale pełnej krwi. Mowa tu między innymi o ogierach tej miary, co Fils du Vent, Morganatic, King's Idler czy Carabas. Powstał wówczas koń o cechach wybitnie wierzchowych, szalenie ceniony i poszukiwany zarówno przez wojsko, jak i przez hodowców szlachetnych koni remontowych.

Konie angloarabskie w Janowie

fot. W. Pawłowski

W 1939 roku angloaraby, tak jak i cała reszta koni zostały zrabowane W czasie okupacji zaczęto odtwarzać ten dział z kilku zaledwie uratowanych klaczy oraz w oparciu o klacze wcześniej wybrakowane - teraz sprowadzone z powrotem do Janowa. W okresie okupacji zachowano ten sam, co przed wojną kierunek hodowlany.

W latach sześćdziesiątych próbowano zmienić typ na tzw. wszechstronnie użytkowy o cechach lekkiego konia zaprzęgowego. Kierunek ten obowiązywał do końca lat sześćdziesiątych. Prowadzono selekcję na cechy zaprzęgowe, chcąc uzyskać konie głębokie, krótkonożne, masywne, na krótkim nadpęciu, brakując przy tym wiele koni za zbyt duży wzrost i za typ wierzchowy.

Na początku lat siedemdziesiątych nastąpił zwrot. Zaczęto na siłę zwiększać kaliber i wzrost koni janowskich, sprowadzając do Janowa masywniejsze ogiery trakeńskie i pełnej krwi. Po kilku latach takiej polityki hodowlanej, widząc jej wady w postaci utraty typu i jakości tkanki, zwrócono się znów w kierunku szlachetnego angloaraba o cechach wierzchowych.

Ogiery używane w Janowie w okresie powojennym

najważniejsze ogiery pełnej krwi i półkrwi używane do lat osiemdziesiątych
ogiery pełnej krwi i półkrwi używane w latach dziewięćdziesiątych
ogiery pełnej krwi i półkrwi używane od roku 2000

Corocznie kilka klaczy krytych jest ogierami arabskimi. Arabskie ogiery dobiera się z linii znanych ze swej ,,twardości'', doskonałej tkanki i dobrego ruchu.

Rodziny żeńskie reprezentowane w Janowie

W Janowie reprezentowanych jest 9 rodzin żeńskich, nie licząc kilku klaczy pełnej krwi oraz angloarabskich obcej hodowli sprowadzonych do stadniny w 2000 roku. Stado janowskie tworzą klacze twarde, w nowoczesnym typie konia angloarabskiego, bardzo cenionym w Europie.

Kierunek janowskiego programu hodowlanego półkrwi

Dzisiaj jest sprawą oczywistą, że hodowla angloarabska musi być hodowlą koni sportowych. Konie używane w sporcie musi cechować przede wszystkim doskonały charakter, wydajny ruch i duże zdolności skokowe. Po to, żeby te cechy mogły się utrwalić, należy konsekwentnie prowadzić działania hodowlane, polegające na użyciu odpowiednich ogierów i sprawdzaniu dzielności młodych klaczy.

Klacze angloarabskie w zaprzęgu

fot. U. Sawicka

Znalezienie odpowiedniego ogiera nie jest sprawą łatwą i trudno jest dzisiaj w Polsce natrafić na konia, który spełniałby wszelkie wymagania stawiane przed ogierem czołowym, aby ten mógł być użyty w hodowli angloarabskiej. Ogier taki przede wszystkim musi mieć odpowiedni rodowód, aby nie kwestionowały go zagraniczne księgi stadne. Musi sprawdzić się w jednej z dyscyplin sportowych. Stadnina Koni w Janowie Podlaskim zawsze miała problemy ze znalezieniem ogiera dodatnio sprawdzonego w sporcie i tak na dobrą sprawę nigdy takiego ogiera nie użyła. Sukcesy sportowe stadnina zawdzięcza doświadczeniu jej wieloletniego hodowcy oraz konsekwencji w selekcjonowaniu stada klaczy matek stadnych ze względu na dzielność. Wobec braku sekcji sportowej, jedynym rozwiązaniem była rzetelna próba zaprzęgowa. Wszystkie klacze włączane do stada musiały pracować w zaprzęgu, a te które nie poddawały się tej próbie były eliminowane ze stada. Próba wyłaniała klacze nie tylko dzielne, ale przede wszystkim posłuszne, z doskonałym charakterem. Są to cechy podstawowe u konia sportowego i dlatego użycie ogiera, który przekazywał potęgę i styl skoku, owocowało otrzymaniem wybitnych koni sportowych.

Sukces stadninie przyniosło niewątpliwie użycie ogiera Kwartet, który z klaczami doskonałymi tkankowo i z doskonałym charakterem, dał tyle świetnych koni. Nie miał Janów wiele szczęścia do ogierów pełnej krwi - te, które się sprawdziły, były użyte z różnych względów w bardzo małej skali, a większość zawiodła pokładane nadzieje. Niezbędnym jest jednak ciągłe poszukiwanie odpowiedniego dla naszych klaczy ogiera pełnej krwi. W najbliższych latach taki ogier musi być użyty w Janowie. Po bardzo szeroko użytych ogierach francuskich, które dają konie w innym niż dotychczas typie, należy pomyśleć o ,,powrocie do korzeni'' i postawieniu w Janowie ogiera rasy Shagya, aby poprawić tkankę, typ i dodać twardości, która te konie charakteryzuje. Z tych samych powodów celowe jest w ograniczonym zakresie używanie ogiera czystej krwi. Najważniejsze jednak jest, ażeby ogiery używane do krycia miały za sobą wybitną karierę sportową.